Czym jest malformacja Chiariego?
Malformacja Chiariego to wrodzona wada rozwojowa, polegająca na nieprawidłowym ukształtowaniu kości potylicznej. W jej wyniku dochodzi do zmniejszenia objętości tylnego dołu czaszki, co sprawia, że móżdżek nie mieści się w jamie czaszki i zostaje przemieszczenie w kierunku otworu wielkiego.
To przemieszczenie może prowadzić do zaburzeń w przepływie płynu mózgowo-rdzeniowego, który zaczyna gromadzić się w strukturach mózgu i rdzenia kręgowego, tworząc jamy. Stan ten określa się jako jamistość rdzenia (syringomielia). Powstałe zmiany mogą wywoływać silny ból i inne objawy neurologiczne.
Objawy kliniczne
Ból i podrażnienie neurologiczne spowodowane przez jamistość rdzenia mogą prowadzić do różnorodnych objawów, w tym:
- nadwrażliwość na dotyk, zwłaszcza w okolicy głowy i szyi,
- tzw. pseudoświąd – charakterystyczne drapanie powietrza tylną łapą (bez kontaktu ze skórą), zwłaszcza po dotknięciu klatki piersiowej,
- nagłe skomlenie, piszczenie, uciekanie,
- drżenie kończyn, szczególnie przednich,
- pocieranie głową o meble i inne przedmioty,
- uporczywe wylizywanie kończyn,
- obniżone trzymanie głowy lub jej skręt,
- zachowania kompulsywne (np. łapanie much, gonienie własnego ogona).
Rasy predysponowane
Najczęściej z malformacją Chiariego kojarzony jest Cavalier King Charles Spaniel – u znacznej większości osobników tej rasy stwierdza się zmiany anatomiczne charakterystyczne dla tej jednostki chorobowej, choć nie u wszystkich występują objawy kliniczne wymagające leczenia.
Inne rasy szczególnie predysponowane to m.in.:
- Pomeranian,
- Buldożek francuski,
- Yorkshire terrier,
- Chihuahua,
- Gryfonik,
- Pitbull,
- Koty perskie.
Diagnostyka i leczenie
Złotym standardem diagnostycznym jest rezonans magnetyczny (MRI), który umożliwia ocenę budowy mózgowia i rdzenia kręgowego oraz wykrycie zmian charakterystycznych dla malformacji Chiariego i jamistości rdzenia.
Leczenie ma charakter przewlekły i najczęściej obejmuje:
- kontrolę bólu za pomocą leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych,
- zmniejszenie produkcji płynu mózgowo-rdzeniowego przy użyciu odpowiednich farmaceutyków,
- rehabilitację i fizjoterapię wspierającą komfort życia pacjenta.
W niektórych przypadkach, przy znacznych zmianach i nasilonych objawach, rozważa się leczenie chirurgiczne mające na celu odbarczenie struktur mózgowia i przywrócenie prawidłowego przepływu płynu mózgowo-rdzeniowego.